Savunma sektörüne özel bilgisayarlar nasıl üretiliyor?

Savunma sanayi sektörü yüksek teknolojili kurumlardan oluşan ulusal düzeyde politika üretilen ve desteklenen bir sektördür. Uluslar tehlikelere karşı savunma stratejileri geliştirirler ve bu doğrultuda savunma mekanizmaları üretirler. Tam kamusal mal niteliğinde olan savunma hizmeti için ülkemizde 1980 öncesi dönemde dışa bağımlılık söz konusuyken 1980 yılından itibaren dışa bağımlılıktan yavaş yavaş uzaklaşılmaya başlanmış 2000’li yıllarda ise en az düzeye indirme çalışmaları için son sürat hız kazanılmıştır.

Savunma sanayinde kullanılan ekipmanlar uluslarca tanınmış belirli testlere tabi tutularak uluslararası standartlara uygunlukları test edilmektedir. Sistemler arasında komünikasyon, navigasyon gibi birden fazla sistemin görüntü ve yönetimi aynı zamanda bireysel işlevleri gerçekleştirmek için bilgisayarlara ihtiyaç duyulur. Bilgisayarlar savunma sanayinde iletişim, haberleşme gibi kritik kullanım alanlarının olması sebebiyle üst düzey öneme sahiptirler. Bu doğrultuda bilgisayarlara ait kartların ve elektronik birimlerin bir bütün olarak toplanması için askeri bilgisayar mekaniklerinin tasarım ve imalat faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi büyük önem arz etmektedir. Cihazlar bu doğrultuda savunma sanayinde kabul edilmiş uluslararası standartlara uygun olarak üretilmelidirler.

ABD menşeili MIL-STD (ABD Askeri Savunma Standartları) Çevre Mühendisliği Hususları ve Laboratuvar Testleri küresel olarak tanınmış ve dolayısıyla ABD sınırlarını aşmış, sektörde en yaygın kullanılan askeri standartlardır. Yine NATO ülkeleri tarafından geliştirilen NATO AQAP Serisi (Müttefik Kalite Güvence Standardı) standartlar NATO üyesi ülkelerini bağlayan askeri alanda verilen sözleşmelerin ayrılmaz bir parçasıdır. NATO standartlarında yapılan güncellemeleri ülkemiz ISO 9000 dokümanlarına paralel olarak yansıtılmaktadır. Bunların dışında Avrupa Elektroteknik Standardizasyon Komitesi (CENELEC) tarafından geliştirilen IP (International Protection) Uluslararası Koruma testleri de kabul görülen uluslararası standartlardan biridir. Eşdeğer Avrupa standardı EN 60529’ dur. Bu ve benzeri birçok test mekanizması ile birlikte üreticiler dünyada kabul görmüş bu standartları baz alarak bir ekipmanın, cihazın çevresel tasarımını ve test sınırlarını hizmet ömrü boyunca yaşayacağı koşullara uyarlamayı ve etkileri düşünülerek üretilmektedir.

Savunma sanayinde kullanılan askeri bilgisayarlara temel bazda bakıldığında düşük ve yüksek sıcaklıkta çalışabilme aynı zamanda sorunsuz bir şekilde veri depolayabilmesi beklenir. Yalnızca bu unsurları karşılamakla kalmayarak toz, kum, nem, tuz sisi, şok ve titreşime karşı dayanıklı olmakla birlikte elektromanyetik bir uyum sağlanarak üretimleri yapılır.

Askeri bilgisayarlar test aşamasında MIL-STD standardında beklenmedik düşmelerden, darbelerden ve çarpmalardan kaynaklanabilecek testlere tabi tutularak üretilirler. Askeri araç seyahatlerinde havada, karada ya da denizde en zorlu koşullarda, dahili bileşenleri yerinden çıkmayacak en zorlu titreşim şartları göz önünde tutularak üretilirler. Bilgisayar ekipmanlarını ister +65C’de çöl sıcaklıklarında ister -40C’ de kutuplarda çalışma ve depolama sıcaklığı ile kullanılabilir ya da muhafaza edilebilmektedir. Tropik iklime uygun yüksek nemli ortamlarda sorunsuz çalışacak askeri bilgisayarların üretimi de sağlanmaktadır. Güç ve sinyal hatlarında dışarıdan gelen gürültülere karşı dayanım ve dış ortama yayılan çok düşük elektromanyetik emisyon limitlerinde çalışabilecek askeri bilgisayarlar NATO standartları ile dokümante edilerek üretimi gerçekleştirilebilirler. Bunların yanı sıra düşük ve yüksek basınç şartları, sıcaklık şoku, sıvılarla kirlenme, güneş radyasyonu, yağmur, mantar, yoğun sis, kum ve toz, patlayıcı atmosfer, daldırma, hızlanma, akustik ses, ıslanma şoku, elektrostatik şok, asidik atmosfer, top ateşi, şok darbe, birleşik ortamlar, buzlanma, dondurucu yağmur, balistik şok, vibro akustik, çözünme, zaman dalga biçimi çoğaltma, raylı darbeli çok uyarıcı testi, gemi ekipmanının mekanik titreşimleri gibi uluslararası testlerden geçecek askeri bilgisayarların üretimleri yapılabilmektedir.

Savunma sanayi sadece bilgisayar değil SİHA, İHA, Vidar, roket ve benzeri cihaz ve çözümlerin üretildiği bir alandır. Örneğin roket tarafından Türkiye’de Roketsan, askeri teknolojiler konusunda Alelsan ve Havelsan gibi şirketler faaliyet göstermektedir.

Savunma sanayi ve askeri standartlara sahip bilgisayarları üreten Technopc’nin Kurucu Ortağı Murat Yücel, bu tip ürünlerin seçiminde bazı noktalara dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Yücel sözlerine şöyle devam etti: “Kurumlar savunma sanayinde kullanacakları bilgisayarları seçerken cihazın çalışacağı ortam şartlarını iyi derece analiz etmelidir. Uluslararası standartların tamamını sağlayan bilgisayarlar olduğu gibi sadece bir veya birkaç standardı sağlayan bilgisayarlarda üretilmektedir. Denizaltında kullanılacak bir bilgisayar ile tankta kullanılacak bilgisayar arasında donanımsal farklılıklar vardır. Bu farklılıklar doğrultusunda üretim unsurları ve buna bağlı olarak uygulanan test, analiz biçimleri değişebilmektedir. Bu sebeple savunma sanayinde kullanılacak bir bilgisayarı seçerken düşünülecek ilk unsur cihazın çalışma ortamıdır.

Savunma sanayinde hız ve karar aşaması oldukça önemli bir faktördür. Bu nedenle bilgisayar seçimi yapılırken bilgisayar performansını atlamamak gereklidir. Bilgisayar üzerinde maksimum düzeyde performans alınacak bir işlemci konumlandırılması gereklidir. Aynı zamanda komponent seçimi yapılırken ram tipi ve kapasitesi, depolama teknolojisi gibi diğer performans belirleyici unsurlar da mevcuttur. Ek olarak ana kart seçimi ile üzerindeki birimlerin kararlı çalışması, performansı belirleyen ana faktörlerden bir diğeridir. Bu doğrultuda bilgisayar seçimi yapılırken mutlaka üretici firma ile birlikte bir proje ekibi oluşturularak ilerlenmelidir. “

Technopc, yerli ve milli üretici sertifikasına sahip teknoloji merkezi olarak, savunma sektörüne özel projeler üreten, Türkiye’nin en büyük sanayi kümelenmesi olan SAHA İstanbul’un bir üyesidir.

Katma değeri yüksek, teknolojik ürünler geliştirilmesi amacı ile, 65 bin sanayici firmanın gücünü arkasına alıp kümelenerek, ortak bir sinerji yakalanması hedefi doğrultusunda, 2015 yılında, 27 kurucu üyenin girişimleri ile Savunma, Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği kurulmuştur.

Yönetim Kurulu Başkanlığını Sn. Haluk Bayraktar’ın yaptığı SAHA İstanbul, bugün Türkiye’nin en büyük, üyesi olduğu Avrupa Havacılık Kümeleri Birliği’nin büyük kümelerinden biri haline gelmiştir. Technopc, Savunma Sanayiinin her dalında, Türkiye için katma değerli projeler üreten firmalara milli üretim yetenek ve kapasitesini artırmak için rehberlik eden SAHA İstanbul’un bir üyesi olmanın gururunu yaşarken, bu sorumluluk bilinci ile teknolojik ürün çözümleri üretmeye devam etmektedir.

Technopc bu alanda neler yapıyor?

Ülkemiz savunma sanayi ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilmiş olan farklı form faktörlerdeki kartların ve elektronik birimlerin paketlenmesi için askeri bilgisayar mekaniklerinin tasarım ve üretim faaliyetlerini tamamen milli imkanlarla yürütmekte olup savunma sanayinin hizmetine yenilikçi ürünler sunmaktadır.

Technopc ürünleri yerli ve milli savunma sanayi için özel olarak güçlendirilmiş ürünleri ile her koşula dayanıklıdır. Kendi Ar-ge ve tasarım merkezine sahip olan Technopc savunma sanayi kapsamında askeri teknolojinin üretim ve saha uygulamaları alanlarında ve mühendislik, üretim ve servis hizmetleri ve daha birçok alanda savunma sanayi için geliştirmeler yapıyor. Bu alanda kendi tedarik zincirini kurmak için çalışmalarda bulunan Technopc bu alanda önemli adımlar atmıştır. 

Technopc, SAHA İstanbul Savunma, Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği tarafından düzenlenen SAHA Expo savunma sanayi fuarına da katılmaktadır. Technopc ürünlerinde sadece donanım değil aynı zamanda yapay zeka destekli yazılımlar da kullanmaktadır.

Türkiye’nin yerli markası olarak ürün gamı içerisinde MIL-STD, NATO ve IP gibi uluslararası standartlarda üretilerek test edilmiş ve uygunluk belgesi almış askeri bilgisayarlar ve tabletler bulunmaktadır. Cihazlar fiziksel olarak yüksek mukavemetli malzeme ile kaplanmış her açıdan düşmeye karşı dayanıklıdır. Su yalıtımı kusursuz bir şekilde olup tüm arayüzler su geçirmez ve toz geçirmez malzemelerle donatılmıştır. Tüm askeri zorlu koşullarda ve aşırı sıcaklıklarda, soğuklarda dayanıklılık ve kullanım kolaylığı sunmaktadır.

Savunma sanayinde kullanılan birçok ekipman, endüstriyel tesislerde de kullanılmaktadır. Bu doğrultuda savunma sanayi ve endüstriyel alanda Technopc tarafından sunulan teknolojik ürün çözümleri arasında rugged notebooklar ve tabletler, panel PC, rugged telefonlar ve barkod okuyucu opsiyonlarıyla el terminalleri bulunmaktadır. Bunun yanısıra, Technopc ürün yelpazesinde, Windows ve Android işletim sistemi seçenekleriyle 6 inçten 19 inçe varan dokunmatik ekran opsiyonlarıyla maksimum işlemci gücüne sahip, yüksek depolama hafızası ile donatılmış MIL-STD-810 ve IP gibi uluslararası testlerden geçmiş yüksek teknolojili ürünler de yer alıyor. Technopc, hassas dokunma teknolojisi, yüksek kararlılıklı, suya, toza ve darbeye karşı dayanıklı, yüksek performanslı batarya özelliklerini sunuyor. 4G/LTE ve A-GPRS bağlantılarıyla kesintisiz iletişim ve yüksek hassasiyetli konum seçenekleri sunuluyor.

Technopc TPN14TW Rugged Notebook serisinde müşterilerin talep ettiği işletim sistemi ile birlikte en hızlı ve güçlü belleği, işlemcileri ve depolama seçenekleri sunulabiliyor. Harici GPU seçeneklerini kalem, eldiven ve ıslak kullanıma uygun 14” FHD dokunmatik ekran ile birlikte alınabiliyor. USB 3.1, RS232, RJ45, Sim Kart, VGA, HDMI, SD Kart, AUX gibi bağlantıları bir arada bulunduran askeri bilgisayarda 2MP kamera, NFC, parmak izi sensörü ile daha güvenli kullanıcı deneyimi sunuluyor. Entegre 10/100/1000 Ethernet, Intel Dual Band Wirelles, Bluetooth 5.0, 4G/LTE, GPS ile maksimum düzeyde dünyaya erişim özelliği de bulunuyor. Güçlü batarya ve -50C’ den 70C’ ye kadar depolama sıcaklık şartlarına göre üretilen bilgisayar IP53, MIL-SDT-810G sertifikalarına sahip ve bu üst düzey donanımı bulundurmasına rağmen yalnızca 2400 gram ağırlığında.

Kaynak: Savunma sektörüne özel bilgisayarlar nasıl üretiliyor? - CIO